De foodsector is een belangrijke factor in de Nederlandse economie. We hebben er allemaal dagelijks mee te maken. Daarnaast is Nederland een grote exporteur van groente en vlees. Denk maar eens aan alle kassen en veehouderijen.
We leven in een tijd van onzekerheden en de wereld is volop in ontwikkeling. Welke effecten heeft dit op de foodsector? Hoe gaat deze in de toekomst veranderen? In deze blog gaan we in op de trends en ontwikkelingen in deze belangrijke sector.
Liever luisteren? De inhoud van deze blog is geschreven op basis van de gelijknamige podcast aflevering van de podcast Tussen de Bedrijven Door.
De uitdagingen in de foodsector
Er spelen veel uitdagingen in de foodsector. De sector zit in een perfect storm. Er is een hoge arbeidsintensiteit en dit wordt niet zomaar opgelost. Robotisering is voor veel producten geen oplossing. Stijgende prijzen zijn een enorm probleem, grondstoffen zijn schaars en het arbeidsloon is gestegen. De teler wordt aan alle kanten geraakt en de retailer bepaalt de prijs. Hieronder bespreken we de grootste uitdagingen voor de producenten.
Klimaat en stikstof
De grootste en belangrijkste uitdaging is de regelgeving rondom stikstof. Dit heeft grote invloed op de veehouderij en alles in de keten. Boeren moeten gaan verkleinen en minder stikstof uitstoten.
Klimaatverandering is natuurlijk een hele grote factor die van invloed is op alle sectoren. In de teeltsector heeft het enorme impact, door droogtes. Hierdoor zijn hele gebieden niet meer geschikt om groenten te verbouwen. In Nederland wordt minder geteeld door de hoge gasprijzen, maar in Zuid-Spanje worden delen van het land onbruikbaar. Hoe gaat u daarmee om?
Krapte op de arbeidsmarkt
De problemen op de arbeidsmarkt zetten nog steeds door. Ook in de foodsector is er te weinig personeel, doordat er minder arbeidsmigranten zijn. Zij werkten in de teelt, slachthuizen en verwerkingshuizen. Door het tekort ontstaan er vertragingen in de keten. Hun werkzaamheden zijn vaak niet te automatiseren. Veel werk moet met de hand worden gedaan. Dit maakt de sector arbeidsintensief.
Prijzen en productiekosten
We hebben te maken met prijsstijgingen, hogere productiekosten en ook nog eens inflatie. Welk effect heeft dit op de prijzen in de foodsector? Voor veel producten zijn vaste prijsafspraken. Dit is voordelig als de telers minder productiekosten maken. Nu is dit, met de hogere productiekosten, erg nadelig voor de producent. Zij worden geconfronteerd met hoge kosten, maar de supermarkt blijft dezelfde prijs betalen.
Bij versproducten wordt veel gewerkt met weekprijzen. De supermarkt kijkt dan naar wat de markt doet en bepaalt op basis daarvan de prijs. Voor de producent zijn er weinig mogelijkheden om hier tegenin te gaan. U wilt natuurlijk niet dat de retailer naar een andere producent zoekt. Dat maakt deze situatie voor de producenten erg lastig.
Hoe gaan die prijzen in de supermarkt zich ontwikkelen? Dit is allemaal erg onzeker. Er is wel onderzocht hoe de inflatie zich heeft ontwikkeld. In het afgelopen jaar is de prijs gemiddeld met 12 procent gestegen. Dat is heel veel en dat voelen de consumenten natuurlijk ook.
Ontwikkelingen in de food markt
Naast uitdagingen zijn er ook voldoende ontwikkelingen in de foodsector. Deze bieden kansen en geven bedrijven een ander perspectief op de markt. Hieronder gaan we in op de grootste ontwikkelingen die spelen rondom duurzaamheid en gezonde voeding.
We willen biologisch en gezonder
Dan is er ook nog de trend van biologisch en gezonder eten. Hierdoor is er een stijging in de vraag naar groenten. Terwijl de telers en producenten te maken hebben met hoge prijsdruk, is duurzaamheid een belangrijke trend. Dit gaat erg tegen elkaar in. Want als u het geld niet hebt voor biologisch, dan eet u het niet. Daarom moet biologisch en gezond eten betaalbaarder worden. Hier heeft de overheid een rol in, door te sturen met btw. Dat gaan ze nu ook doen.
Maar iedereen wil ook snel en gemakkelijk eten, waar vooral de flitsbezorgers op inspelen. Ook het thuisbezorgen door supermarkten is enorm gegroeid. Door de prijsstijging is het waarschijnlijk dat consumenten weer eerder hele groenten gaan kopen. De afgelopen jaren was de verkoop van voorgesneden groentes enorm gestegen, maar dit zal waarschijnlijk dalen. Duurzaamheid, biologisch en gezond gaan zich vertalen in een ander aanbod en de rol van de teler is om vooruit te kijken naar wat er dan straks van hem verwacht wordt.
Duurzaamheid stimuleren
De overheid kan duurzaamheid stimuleren met duurzaamheidsdoelstellingen en regels. Laat bijvoorbeeld de vervuiler betalen. Dat gebeurt waarschijnlijk al, maar dit vertekent enorm doordat de lonen in Zuid-Europa een stuk lager zijn. Is dat dan wel eerlijk? Uiteindelijk moet iedereen in de keten zijn kosten gedekt hebben, maar voor sommigen is dat makkelijker dan anderen.
De toekomst van de foodsector
De telers willen een goed product leveren en daar eerlijk voor betaald worden. Die hoeven geen enorme winst te maken. Ze hebben natuurlijk wel een langetermijnvisie, maar ze zijn niet zo flexibel. In de toekomst zal de veehouder kleiner worden, maar wel een hogere prijs voor zijn product krijgen. Hetzelfde geldt voor de teler. Het Nederlandse aanbod zal veranderen, maar ook de vraag van de consument is flexibel. We weten niet hoe deze zich gaat ontwikkelen, maar weten wel dat de overheid duurzaam en gezond eten zal stimuleren.
De consumenten zullen wat meer gaan betalen. Maar is dit eigenlijk wel zo erg? In Nederland geven we nog geen tien procent van ons inkomen uit aan voedsel. Dat is het laagste van Europa. Deze crisis gaat waarschijnlijk zorgen voor versnelling van een proces dat al langer speelt. Het verduurzamen van de keten binnen de foodsector. Deze verandering is nodig. Hoe gaan we dat doen en wie gaat de rekening betalen?
BBN helpt bedrijven in de foodsector
BBN brengt de foodsector in beweging.
- Definieren van strategie en focus
- Inspelen op innovatie en duurzaamheidsvraagstukken
- Autonome groei door voortwaartse of achterwaartse ketenintergratie
- Buy and build
- Implementatie van de strategie
- Buy and buildstrategie (fusie & overnames)
- Aantrekken van financiering van de strategie
Wij werken met bedrijven in alle ketens van de sector. Van bedrijven die zich richten op de handel in voedsel tot grote telers.
Hoe moet u als ondernemer omgaan met deze uitdagingen en ontwikkelingen? Waar liggen de kansen voor uw bedrijf? Ga met onze experts in gesprek over de toekomst van de food sector. BBN Business Improvement helpt en adviseert u graag. Wij assisteren u bij het vormen van duurzame financieringen en zetten uitdagingen om in kansen. Met onze hulp speelt u snel en effectief in op de huidige ontwikkelingen en bent u optimaal voorbereid op de toekomst.
